Μεταστάσεις

Οι Μεταστάσεις, οι πιό συχνοί όγκοι του εγκεφάλου, συνιστούν ενδο/εξωπαρεγχυματικές βλάβες που προέρχονται   από άλλα όργανα του ανθρώπινου σώματος. Εντοπίζονται τόσο στον υπερσκηνίδιο χώρο (κυρίως στο σημείο συνένωσης του κροταφικού ,του βρεγματικού και του ινιακού λοβού) όσο και στον υποσκηνίδιο χώρο(παρεγκεφαλίδα).

Η περιοχή του πνεύμονα αποτελεί την πιό κοινή πηγή των μεταστάσεων του εγκεφάλου.

Ο μαστός, ο νεφρός, ο γαστρεντερολογικός σωλήνας αποτελούν άλλες πηγές εξόρμησης των εγκεφαλικών μεταστάσεων.Τέλος, ασθενείς με ιστορικό μελανώματος ή λεμφώματος μπορούν να εμφανίσουν μεταστάσεις στον εγκέφαλο.

Η κλινική εκδήλωση των μεταστάσεων στον εγκέφαλο δεν διαφέρει από αυτή των πρωτοπαθών όγκων του.Η σημειολογία αυξημένης ενδοκρανίου πιέσεως (κεφαλαλγία, τάση για έμετο, οίδημα οπτικών θηλών), η παρουσία εστιακού νευρολογικού ελλείμματος, οι νοητικές διαταραχές και τέλος οι επιληπτικές κρίσεις αποτελούν τα κύρια σημεία-συμπτώματα εκδήλωσης των ασθενών που πάσχουν από μεταστατική νόσο του εγκεφάλου.

Ο απεικονιστικός έλεγχος αξιολόγησης των ασθενών με μεταστατική νόσο του εγκεφάλου συνίσταται στην αξονική τομογραφία και τη μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου αλλά και σε άλλες παρακλινικές εξετάσεις που αφορούν την ανεύρεση της πρωτοπαθούς εστίας.

Τέτοιες είναι:η ακτινογραφία θώρακος, η αξονική τομογραφία θώρακος-άνω/κάτω κοιλίας, η μαστογραφία, η ενδοσκόπηση του ανώτερου και κατώτερου πεπτικού   σωλήνα, το σπινθηρογράφημα οστών και άλλες.

Σε ορισμένες περιπτώσεις υποψίας καρκινωματώδους μηνιγγίτιδας μπορεί να λάβει χώρα η οσφυονωτιαία παρακέντηση(ΟΝΠ).

Η θεραπεία των μεταστάσεων του εγκεφάλου είναι πολύπλευρη και εξατομικεύεται βάσει πολλών παραγόντων που λαμβάνονται υπόψην.

Τέτοιοι είναι:η ηλικία και η λειτουργική κατάσταση του ασθενούς, η θέση, το μέγεθος αλλά και ο αριθμός των μεταστάσεων, η διασπορά της νόσου, τα ιστολογικά χαρακτηριστικά της πρωτοπαθούς εστίας και άλλα.Οι κύριες άξονες της θεραπείας της μεταστατικής νόσου του εγκεφάλου είναι:η χειρουργική εκτομή, η στερεοτακτική ακτινοχειρουργική, η συμβατική ακτινοβολία και η χημειοθεραπεία.

Η ηλικία(<60 έτη) και η λειτουργική κατάσταση(Karnofsky score>70) του ασθενούς, ο αριθμός των μεταστάσεων, η απουσία ή ο καλός έλεγχος της πρωτοπαθούς εστίας και, τέλος, η απουσία μεταστάσεων σε άλλα μέρη του σώματος συνιστούν ευμενείς προγνωστικούς παράγοντες όσον αφορά την έκβαση των ασθενών με μεταστατική νόσο στον εγκέφαλο.

Fig: Μαγνητική Τομογραφία Εγκεφάλου (Εγκάρσια Ακολουθία) που αναδεικνύει δύο Μεταστάσεις εγκεφάλου στην περιοχή του μετωπιαίου λοβού αριστερά.